WYMOGI FORMALNE DLA KANDYDATÓW DO PRZYSPOSOBIENIA DZIECKA W MAŁOPOLSKIM OŚRODKU ADOPCYJNYM

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, kandydatem do przysposobienia dziecka może zostać osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

1. ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej¹,

2. ma pełną zdolność do czynności prawnych²,

3. jej wiek gwarantuje, że pomiędzy przysposabiającym a przysposabianym będzie istniała odpowiednia różnica wieku,

4. jej kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego, w tym w szczególności:

a) jej stan zdrowia fizycznego oraz psychicznego pozwala na sprawowanie prawidłowej opieki nad dzieckiem,

b) posiada odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania,

c) wypełnia obowiązek alimentacyjny - w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego,

d) w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim - posiada odpowiedni staż małżeński (minimum 4 lata, o ile szczególne względy nie przemawiają w ocenie Małopolskiego Ośrodka Adopcyjnego za uznaniem krótszego stażu małżeńskiego za wystarczający),

e) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest jej ograniczona ani zawieszona,

f) nie figuruje w bazie danych Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym,

5. ukończyła szkolenie dla kandydatów do przysposobienia dziecka oraz uzyskała pozytywną opinię o kwalifikacjach osobistych do przysposobienia dziecka.

¹ Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawę stosuje się do:

1) osób posiadających obywatelstwo polskie, mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członków ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz.U. Nr 144, poz. 1043, ze zm.), posiadających prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywateli Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz członków ich rodzin, o których mowa w art. 10 ust. 1 lit. b, d, e lub f Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz. Urz. UE L 29 z 31.01.2020, str. 7, z późn. zm.2) ), posiadających prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

4) cudzoziemców mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:

a) zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,

b) uzyskania w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej;

5) cudzoziemców mających miejsce zamieszkania i przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:

a) zezwolenia na pobyt stały,

b) zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t Dz.U. poz. 1650).

² Pełną zdolność do czynności prawnych ma osoba pełnoletnia, która nie została ubezwłasnowolniona

PROCEDURA KWALIFIKACJI KANDYDATÓW DO PRZYSPOSOBIENIA DZIECKA W MAŁOPOLSKIM OŚRODKU ADOPCYJNYM

Procedura kwalifikacji kandydatów do przysposobienia dziecka obowiązująca w Małopolskim Ośrodku Adopcyjnym (MOA) ma na względzie dobro dziecka i poszanowanie jego praw i obejmuje następujące etapy:

1. Przeprowadzenie przez pracownika merytorycznego rozmowy wstępnej/informacyjnej z osobami zgłaszającymi się do MOA jako kandydatami do przysposobienia dziecka.

2. Złożenie przez kandydatów w MOA kompletu wymaganych dokumentów niezbędnych do podjęcia procedury adopcyjnej wg wykazu zawartego w załączniku nr 3 do Regulaminu Organizacyjnego MOA, w tym oświadczenia o wyrażeniu zgody na objęcie procedurą adopcyjną.

3. Przeprowadzenie diagnozy psychologiczno-pedagogicznej kandydatów, obejmującej od 3 do 5 spotkań. W uzasadnionych przypadkach liczba spotkań może ulec zmianie
w zależności od potrzeb rodziny oraz osób diagnozujących.  

4. Przeprowadzenie przez pracowników MOA wywiadu adopcyjnego w miejscu zamieszkania kandydatów, a w sytuacjach szczególnych, w szczególności w stanie zagrożenia epidemiologicznego, w stanie epidemii oraz stanach nadzwyczajnych w trybie zdalnym.

5. Po przeprowadzeniu diagnozy psychologiczno-pedagogicznej oraz wywiadu adopcyjnego komisja kwalifikacyjna dokonuje wstępnej oceny kandydatów, a następnie kwalifikuje do odbycia obowiązkowego szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka. Szkolenie jest bezpłatne.

6. Po uzyskaniu świadectwa ukończenia szkolenia, kandydaci uczestniczą w indywidualnych spotkaniach psychologiczno-pedagogicznych w MOA, obejmujących od 1 do 3 spotkań.

7. Po ukończeniu szkolenia oraz pozytywnej diagnozie psychologiczno-pedagogicznej kandydaci przedstawiani są Komisji Kwalifikacyjnej, w celu wydania opinii kwalifikacyjnej.

8. W przypadku wydania pozytywnej opinii kwalifikacyjnej opinia ta jest ważna przez okres 36 miesięcy, licząc od dnia jej sporządzenia, chyba że w tym okresie ośrodek adopcyjny wyda negatywną opinię kwalifikacyjną. (Po upływie tego czasu niezbędne jest dokonanie weryfikacji sytuacji rodziny w oparciu o spotkania uzupełniające i wydanie kolejnej opinii kwalifikacyjnej).

9. Kandydat do przysposobienia dziecka jest obowiązany do niezwłocznego informowania ośrodka adopcyjnego o każdej zmianie istotnych okoliczności mających wpływ na uzyskanie kwalifikacji do przysposobienia dziecka. 

10. Od momentu uzyskania pozytywnej opinii kwalifikacyjnej kandydaci oczekują na propozycję pierwszego kontaktu z dzieckiem. W okresie oczekiwania kandydaci pozostają w stałym kontakcie z MOA.

11. Po kontaktach z dzieckiem (częstotliwość i zakres kontaktów zależą od oceny pracowników MOA), MOA sporządza informację popierającą decyzję kandydatów, a kandydaci za pośrednictwem MOA składają do sądu wniosek o przysposobienie z ewentualnym wnioskiem o określenie sposobu i okresu osobistej styczności przysposabiającego (kandydata) z przysposabianym (dzieckiem), w szczególności w formie pieczy nad dzieckiem. 

12. MOA współuczestniczy w dalszym postępowaniu (w szczególności w zakresie nadzoru nad przebiegiem styczności przysposabiającego z przysposabianym), do momentu orzeczenia przysposobienia przez sąd.

13. Po orzeczeniu przysposobienia rodzina nadal zachowuje prawo do korzystania  z pomocy psychologicznej, pedagogicznej, socjalnej i prawnej świadczonej przez MOA. 

WYKAZ DOKUMENTACJI NIEZBĘDNEJ PRZY ROZPOCZĘCIU PROCEDURY ADOPCYJNEJ W MAŁOPOLSKIM OŚRODKU ADOPCYJNYM

Aby rozpocząć procedurę kwalifikacyjną kandydatów do przysposobienia dziecka, należy złożyć w Małopolskim Ośrodku Adopcyjnym komplet następujących dokumentów:

1. wniosek do Małopolskiego Ośrodka Adopcyjnego o przeprowadzenie procedury kwalifikacyjnej, w szczególności oceny wstępnej do przysposobienia dziecka, zawierający:

a) imię i nazwisko,

b) obywatelstwo

c) adres zamieszkania i zwykłego pobytu

d) daty urodzenia

e) numery PESEL, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL- numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość.

f) stan cywilny

g) pozbawienie, zawieszenie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej

h) numer telefonu i adres poczty elektronicznej,

i) uzasadnienie przyczyn, dla których kandydat do przysposobienia dziecka chce przysposobić dziecko

2. oświadczenie o wyrażeniu zgody na przeprowadzenie procedury kwalifikacyjnej do przysposobienia dziecka,

3. życiorys kandydata, zawierający w szczególności takie informacje jak: wykształcenie, zawód, miejsce pracy, dzieci pozostające na utrzymaniu, wyznanie i pochodzenie etniczne,

4. odpis zupełny aktu urodzenia kandydata (w przypadku małżonków zamierzających dokonać przysposobienia wspólnego – odpis zupełnyaktu małżeństwa),

5. odpisy zupełne aktów stanu cywilnego potwierdzające stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa ze zgłoszonym do przysposobienia dzieckiem – o ile taki stosunek istnieje,

6. oświadczenie dotyczące:

a) dzieci pozostających na utrzymaniu, w tym pod władzą rodzicielską, wraz z danymi o ich wieku, stanie zdrowia i rozwoju,

b) pozbawienia, zawieszenia lub ograniczenia władzy rodzicielskiej,

c) wyznania i pochodzenia etnicznego,

jeżeli informacje te nie zostały zawarte w życiorysie, o którym mowa w pkt. 3,

7. zaświadczenie o zatrudnieniu, oświadczenie o wykonywaniu działalności gospodarczej, oświadczenie o przychodowości gospodarstwa rolnego, a w przypadku osób pobierających emeryturę lub rentę kopię decyzji ustalającej prawo do emerytury lub renty, ze wskazaniem wysokości osiąganych z tych tytułów dochodów,

8. zaświadczenie o źródłach i wysokości dochodów brutto i netto kandydata za okres co najmniej 3 miesięcy (w przypadku pracowników - zaświadczenie wystawione przez pracodawcę, wskazujące rodzaj umowy o pracę i okres, na jaki umowa została zawarta, w przypadku rolników zaświadczenie z właściwego urzędu gminy o przychodowości gospodarstwa rolnego, w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą - zaświadczenie z właściwego urzędu skarbowego),

9. zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zawierające dane o stanie zdrowia niezbędne do stwierdzenia, że dana osoba może sprawować właściwą opiekę nad dzieckiem,

10. fotografia kandydata (w przypadku małżonków zamierzających dokonać przysposobienia wspólnego - można przedłożyć fotografię wspólną),

11. informacja o niekaralności kandydata z Krajowego Rejestru Karnego.

12. Dobrowolnie przedłożone referencje (np. opinie z zakładu pracy, parafii, itp.)

Informacje składane przez kandydata do przysposobienia dziecka są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Przedstawiający informacje jest obowiązany do zawarcia w nich klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.