Wykład inauguracyjny pt. „Problemy etyczne w zawodach wsparcia społecznego” wygłosiła pani dr hab. Małgorzata Duda z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. W swoim wystąpieniu dr Duda podkreśliła znaczenie etycznego postępowania w pracy służb wsparcia społecznego. Każda z tych służb ma swój zapisany zespół norm i nakazów postępowania. Istnieje wiele obszarów, na których te normy łączą się i wzajemnie przenikają. Każdy pracownik bierze odpowiedzialność za drugiego człowieka i dokonuje
w swojej pracy ciągłych wyborów o charakterze etycznym. Źródłem zachowań odpowiedzialnych zawsze powinno być przekonanie, że jest się rzeczywistym sprawcą działań o charakterze moralnym i prawnym oraz możliwych ich skutków. Odpowiedzialność wiąże się z pełną świadomością zobowiązań, jakie na siebie nałożyliśmy lub powinniśmy nałożyć.
Kolejny wykład pt. „Etyka zawodowa i zasady określające postępowanie funkcjonariuszy Służby Więziennej” przedstawił specjalista kpt. Tomasz Wacławek
z Okręgowego Inspektoratu Służby więziennej w Krakowie. W swoim wystąpieniu wskazał obszary pracy funkcjonariuszy służby więziennej, w którym zmagają się oni z etycznymi dylematami. Postępowanie funkcjonariuszy określają ścisłe zasady, których przestrzeganie jest gwarancją bezpieczeństwa ich samych jak i powierzonych im ludzi. W swojej pracy zmagają się oni z licznymi dylematami natury etycznej. Praca z więźniami, często niebezpiecznymi wymaga wiele wysiłku i klarownego systemu wartości. Jest to gwarantem bezpieczeństwa i zachowania godności pracownika jak i powierzonych mu więźniów. Więzień zawsze jest i pozostaje człowiekiem.
W imieniu Kuratorskiej Służby Sądowej na temat „Kodeksu Etyki Kuratora Zawodowego jako wyznacznika odpowiedzialnego realizowania zadań przez kuratorów zawodowych” wypowiedziała się pani Renata Nowicka - starszy kurator zawodowy w Sądzie Rejonowym w Miechowie. Zasady etycznego postępowania wpisują się w pracę Kuratora, mającego za zadanie sprawiedliwy i odpowiedzialny nadzór nad powierzonymi ludźmi.
Prelekcję pt. „Etyczne dylematy pracownika socjalnego a oczekiwania społeczeństwa” wygłosił pan Adam Białas, Kierownik Działu Koordynacji Pracy Filii MOPS w Krakowie. Pan Kierownik przedstawił dylematy z jakimi codziennie zmagają się pracownicy socjalni na przykładzie dwóch przypadków. Każdy z nich zawierał etyczne dylematy bardzo istotne z punktu widzenia wszystkich służb wsparcia społecznego. Bardzo ważnym tematem była kwestia samostanowienia klientów. W kontekście etycznym, w pomocy społecznej należy z wielką wrażliwością i cierpliwością podchodzić do problemów klientów, tak aby udzielana im pomoc nie naruszała ich prawa do samostanowienia. Samostanowienie, jeśli nie ma czytelnych i jednoznacznych przesłanek do jego ograniczenia jest bowiem niezbywalnym prawem każdego człowieka. W codziennej pracy pracownik socjalny spotyka się z wieloma sytuacjami, w których etyczne postępowanie jest najważniejsze. Pozostanie
w zgodzie z samym sobą, poczucie odpowiedzialności za drugiego człowieka i skutki jakie przyniesie dla niego konkretne oddziaływanie, winny zawsze być w centrum naszej uwagi.
Seminarium „Etyka w zawodach wsparcia społecznego” zrodziło w jego uczestnikach wiele pytań i dylematów, na które próbowano znaleźć odpowiedź w czasie dyskusji. Poruszona została kwestia odpowiedzialności za postawę etyczną i konsekwencji postępowania etycznego. Jest to wybór, który często niesie za sobą poświęcenie, rezygnację ze swojego zysku, potrzebę poświęcenia nienormowanego czasu dla drugiego człowieka. Na pierwszym miejscu zawsze stawiany jest człowiek. Z pozycji pracownika wsparcia społecznego może rodzić się pokusa wyższości, okazywania swojej władzy. Nie jest to jednak norma, a szacunek i troska o drugiego człowieka mogą być wyznacznikami naszej pracy. Etyka to zespół norm i relacji z drugim człowiekiem. Jest to jednak również prawidłowe i rzetelne wypełnianie swoich obowiązków. Traktowanie swojej pracy jako służby i kredytu zaufania społecznego.
Uczestnicy seminarium poruszyli również kwestię rzetelności w przekazywaniu informacji jako elementu etycznego postępowania. Bardzo ważną jest tu rola mediów
w prawidłowym i rzetelnym przekazywaniu obrazu pracy pracowników wsparcia społecznego. Często bowiem z mediów wyłania się obraz nieprawdziwy i ukazujący chociażby pracowników socjalnych jako winnych wszelkiemu złu. Kwestia etyki w mediach i współpracy mediów z służbami wsparcia społecznego jest więcej kolejnym trudnym
i ciekawym tematem, nad którym warto się pochylić i zastanowić.

Wszelkie refleksje oraz opinie na tematy rozważane na spotkaniu będą mile widziane. Jako zespół ROPS jesteśmy otwarci na dalsze rozważania i dyskusje w tym zakresie .

Kontakt:
Katarzyna Wojtanowicz: kwojtanowicz@rops.krakow.pl
Rafał Molenda: rmolenda@rops.krakow.pl