AKTYWIZACJA ZAWODOWA OSÓB OPUSZCZAJĄCYCH ZAKŁADY KARNE
SEMINARIUM WOJEWÓDZKIE
Zakopane 9-11. czerwiec 2005

Nowe narzędzia i metody pracy z osobami opuszczającymi zakłady karne w kontekście reintegracji zawodowej były przedmiotem rozważań na seminarium wojewódzkim, którego organizatorem był Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, Areszt Śledczy w Krakowie - Podgórzu oraz Polski Komitet Pomocy Społecznej. Spotkanie jest częścią projektu "Integracja na rzecz readaptacji", którego celem jest usprawnienie systemu pomocy osobom opuszczającym zakłady karne i ich rodzinom. Projekt jest realizowany przy udziale jednostek organizacyjnych służby więziennej, sądów okręgowych i rejonowych, jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz organizacji pozarządowych - działających na terenie województwa małopolskiego. Trudności w podjęciu pracy po opuszczeniu zakładu karnego, mające swoje źródło zarówno w kwestii obiektywnej, jaką jest niekorzystna sytuacja na rynku pracy i olbrzymie bezrobocie, jak również w indywidualnych predyspozycjach- niewystarczające lub nieaktualne kwalifikacje zawodowe i stygmatyzacja społeczna osoby karanej- sprawiają, że problem zatrudnienia staje się priorytetowym w obszarze budowania systemu pomocy postpenitencjarnej. Stąd inicjatywa włączenia do współpracy przedstawicieli instytucji rynku pracy, co stało się po raz pierwszy na seminarium.
Uroczystego otwarcia dokonał Dyrektor Aresztu Śledczego w Krakowie Podgórzu- ppłk Jerzy Dorenda oraz Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie- Jadwiga Pauli. Słowo wstępne wygłosił również gość honorowy- dyrektor Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Krakowie- płk Janusz Kierach, który zwrócił uwagę na przeobrażenia, jakie przechodzi więziennictwo w ostatnich latach, mające swoje odzwierciedlenie w otwarciu się na współpracę z innymi instytucjami, w szczególności pomocy społecznej czy instytucjami rynku pracy. Ten element, jak zaznaczył Dyrektor J. Kierach jest niezbędnym w celu uzyskania pewnych pozytywnych zmian w zakresie readaptacji społecznej. Gośćmi honorowymi byli również W-ce Prezydent Krakowa - Stanisława Urbaniak oraz Ryszard Jaworski - Dyrektor Wydziału Polityki społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. P. Stanislawa Urbaniak podkreśliła rolę samorządów lokalnych i organizacji pozarządowych w realizacji integracji społecznej i zawodowej w ramach zatrudnienia socjalnego. Szansą rozwoju zatrudnienia grup marginalizowanych jest zdaniem W-ce Prezydent działalność Centrów Integracji Społecznej.
Na temat społecznego aspektu potrzeby podejmowania działań na rzecz grup marginalizowanych z powodu odbywania kary pozbawienia wolności wypowiedział się w wykładzie inaugurującym seminarium - ppłk Zdzisław Suder -przedstawiciel Wszechnicy Świętokrzyskiej w Kielcach. Pierwsza część programu skoncentrowana była wokół analizy przeszkód sprawiających trudności w podejmowaniu zatrudnienia przez osoby zwalniane z zakładów karnych. Tutaj, między innymi, zostały zaprezentowane wyniki najnowszych badań na temat: perspektyw zawodowych w świetle posiadanych zasobów i stylów radzenia sobie ze stresem u skazanych przebywających w zakładach karnych, które potwierdziły tezę, że najbardziej dotkliwym źródłem stresu psychologicznego u osób pozbawionych wolności jest utrata zasobów dająca o sobie dotkliwie znać w sytuacji braku pracy. Wyniki badań zaprezentowały dr Joanna Korczyńska i mgr Jolanta Filipczyk z Uniwersytetu Śląskiego.
W dalszej części programu, zabrała głos dr Grażyna Spytek- Bandurska z Departamentu Dialogu Społecznego i Stosunków Pracy Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan w Warszawie. Uczestnicy mieli szansę poznać formy aktywizacji zawodowej oferowane przez rynek pracy, takie jak: prace interwencyjne, roboty publiczne, szkolenia, zatrudnienie wspierane. Możliwości, jakie niesie ze sobą wdrażanie zasad ekonomii społecznej w kontekście ustawy o zatrudnieniu socjalnym na przykładzie projektu "Akademia Przedsiębiorczości" finansowanego w ramach inicjatywy wspólnotowej Equal, przedstawiły Joanna Kubik i Marta Lulewicz z Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie.
Drugi dzień seminarium poświecony został prezentacji najciekawszych projektów readaptacji społecznej i zawodowej osób opuszczających zakłady karne. Na szczególną uwagę zasługuje projekt realizowany przez Zakład Doskonalenia Zawodowego w Katowicach "START - program reintegracji społecznej skazanych przygotowanych do wyjścia na wolność" w Zakładzie Karnym w Jastrzębiu Zdroju- finansowany w ramach programu Phare 2002, a także program reintegracji społecznej i zawodowej w ramach Centrum Integracji Społecznej w Olsztynie przedstawiony przez kierownika CIS- Katarzynę Zbrzydną.
W związku z możliwością wykorzystywania funduszy strukturalnych na realizację projektów mających służyć podniesieniu poziomu życia społecznego, przed instytucjami życia społecznego rysuje się szansa zfinansowania zadań publicznych ze środków zewnętrznych. W ramach priorytetu "Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i społecznej" istnieje możliwość sfinansowania projektów doskonalenia zawodowego grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym w szczególności osób opuszczających zakłady karne i osób uzależnionych od alkoholu. Szczegóły aplikacji o środki zewnętrzne w ramach opisanego działania przedstawiła - Maria Brand- akredytowany trener Regionalnego Ośrodka Szkoleniowego Europejskiego Funduszu Społecznego.
Polski Komitet Pomocy Społecznej przygotowuje projekt aktywizacji zawodowej osób uzależnionych od alkoholu i pozbawionych wolności. Omówienia podstawowych założeń programu omówił kpt Krzysztof Poręba- kierownik ds. penitencjarnych w Areszcie Śledczym w Krakowie - Podgórzu i członek Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej.
Seminarium było współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Małopolskiego w ramach Małopolskiego Programu Polityki Prorodzinnej.

zdj. Uroczyste otwarcie seminarium

zdj. Prezentacje

zdj. Uczestnicy