20 SUBIEKTYWNYCH WSPOMNIEŃ NA 20-LECIE
Dnia 1 kwietnia 1999 roku, 20 lat temu, rozpoczął działalność Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie. Jak każdy, i ten jubileusz skłania do refleksji, spojrzenia wstecz. Z tej okazji poniżej prezentujemy Państwu wybrane reminiscencje z historii Ośrodka – z konieczności skrócone, oczywiście subiektywne i jak na jubileusz przystało – koncentrujące się na rzeczach dobrych.
- 1999
Z dniem 1 stycznia 1999 roku reforma administracyjna Polski wprowadziła 3-stopniową strukturę podziału terytorialnego. Utworzono 16 samorządowych województw i 315 samorządowych powiatów. Powstaje województwo małopolskie.
UCHWAŁĄ Nr VI/49/99 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO z dnia 29 marca 1999 tworzy się Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie, ROPS rusza od 1 kwietna. W ROPS pracują 4 osoby.
- 2000
Do realizacji zadań ROPS, kolejną uchwałą Sejmiku, tworzy się środek specjalny pod nazwą Regionalny Ośrodek Szkoleniowy. Tylko w tym roku w organizowanych szkoleniach, kursach i konferencjach uczestniczą 2 592 osoby. W związku ze zmianą podziału administracyjnego, utworzeniem powiatów, samorządu województwa, uruchomieniem przez ROPS działalności szkoleniowej na szeroką skalę następuje integracja kadr wokół krakowskiego ROPS.
Jednocześnie Województwo Małopolskie zawiera porozumienie o współpracy z Hrabstwem Fionia w Danii. Rozpoczyna się współpraca pilotażowa w 3 powiatach: krakowskim, chrzanowskim i tatrzańskim. Efektem 4-letniej współpracy ma być „reorganizacja” w oparciu o model duński trzech małopolskich DPS. Ale na tym się nie skończy… (o tym później). Prowadzimy też współpracę z Ter Wilgen w Belgii (Flandria Wschodnia). Współpraca z Belgami w latach 2003-2004 zaowocuje wypracowaniem podstaw dla pierwszego unijnego projektu ROPS z obszaru ekonomii społecznej.
Zatrudnienie na koniec roku – 7 pracowników.
- 2001
Zorganizowano I Seminarium Wojewódzkie „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
- budowanie lokalnej koalicji”. Do dziś, zwykle w czerwcu, spotykamy się, by w gronie specjalistów rozmawiać o potrzebach, problemach, zmianach, wspólnych działaniach.
W 2017 r. odbyło się już XVI spotkanie, tym razem pod tytułem „Pomoc osobie stosującej przemoc - pomocą dla całej rodziny". Warto przypomnieć, że idea budowania lokalnych koalicji przeciw przemocy narodziła się tu w Małopolsce, jeszcze zanim w 2010 r. tworzenie interdyscyplinarnych zespołów stało się powszechnie obowiązującym prawem w Polsce.
- 2002
Przygotowano i rozpoczęto wdrażanie programu pilotażowego >„PRZECIW PRZEMOCY”: budowanie lokalnych koalicji – interwencje w przemocy domowej<. Wypracowano regionalny model interwencji (systemu współpracy służb społecznych i organizacji pozarządowych) w zakresie przemocy domowej i rozpoczęto jego wdrażanie. Pilotażowo Program (obejmujący upowszechnianie idei, szkolenia, tworzenie lokalnych koalicji) realizowano w 3 powiatach województwa małopolskiego: bocheńskim, dąbrowskim i tarnowskim - 31 gmin.
- 2003
W 2003 roku udało się zrealizować kolejną edycję trwającego cały rok kursu dla opiekunów z małopolskich domów pomocy społecznej. Były to kursy podnoszące kwalifikacje prowadzone we współpracy ze Szkołą Policealną Promocji Zdrowia Publicznego SOP im. A. Ciołkosza w Krakowie, kończące się egzaminem. W samym 2003 roku dodatkowe kwalifikacje uzyskało 35 osób. W ciągu pierwszej kadencji Samorządu Województwa Małopolskiego, w latach 2000-2003, 169 opiekunów z domów pomocy społecznej uzyskało dodatkowe kwalifikacje zawodowe.
- 2004
We współpracy z Gminami Wieprz i Mogilany, Krakowską Fundacja Hamlet i Wojewódzkim Urzędem Pracy oraz Małopolską Agencją Rozwoju Regionalnego, IMC Poland, Małopolskim Związkiem Pracodawców i Instytutem Socjologii UJ przygotowano wniosek do IW EQUAL - „Akademia przedsiębiorczości. Rozwój Alternatywnych form zatrudnienia”. „AKADEMIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI…" to był „projekt-laboratorium" nastawiony na innowacyjne, modelowe rozwiązania. Mało kto wie, pamięta, że model Trenera Zatrudnienia Wspieranego powstał właśnie w tym projekcie, tu powstały jedne z pierwszych w Małopolsce: Spółdzielnia Socjalna „Viktoria" w Mogilanach i Centrum Integracji Społecznej w Wieprzu, a „Akademia…” była kontynuacją współpracy ROPS z Flandrią w obszarze ekonomii społecznej.
- 2005
Zakończono projekt „Poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych poprzez rozwój kompetencji zawodowych pracowników pomocy społecznej, zatrudnionych w trzech placówkach opieki nad osobami niepełnosprawnymi” - współpraca Małopolska - Fionia.
Dzięki projektowi, prowadzonemu pod hasłem - od pacjenta do mieszkańca - od grupy do indywidualności - od instytucji do mieszkań: opracowano przejrzystą strukturę organizacyjną DPS (powstanie nowych, mniej licznych oddziałów), zwiększono liczbę osób bezpośrednio pracujących z mieszkańcami poprzez wewnętrzną reorganizację, wypracowano metodę i opracowano nowe plany indywidualnej opieki... Wypracowany model miał być wprowadzany od 2006 r. w dwóch kolejnych małopolskich domach pomocy społecznej. Ale ROPS kontynuował projekt do 2017 r.
- 2006
Katarzyna Rogowiec w 2006 r. w Turynie została dwukrotną mistrzynią paraolimpijską w biegach narciarskich na 15 km techniką klasyczną i na 5 km techniką dowolną. Jest jedyną osobą, która zdobyła medale dla Polski na tych igrzyskach. Po studiach pracowała w samorządzie województwa - Regionalnym Ośrodku Polityki Społecznej w Krakowie przez 10 lat. Byliśmy dumni z sukcesów Koleżanki! Kasiu – pamiętamy także brąz z Vancouver i 13 medali z Mistrzostw Świata. Była Moc!
- 2007
Plebiscyt organizowany do dziś przez ROPS. Każdego roku kolejne osoby zasilają małopolski „Panteon wspaniałych” – nagrodziliśmy już 24 aktywnych Małopolan w sile wieku, a 44 wyróżniliśmy. Ewa Piłat, znana krakowska dziennikarka, pisała w publikacji jubileuszowej: Postanowiliśmy pokazać Państwu ludzi niezwykłych. Na przekór obowiązującym stereotypom nie spędzających starości w bujanym fotelu. Im czas nie upływa na narzekaniu na zdrowie. Nie żyją wyłącznie dla dzieci i wnuków, choć rola babci i dziadka jest nie do przecenienia. W dojrzałym wieku realizują swoje pasje, kształcą się, zdobywają wyjątkowe umiejętności, zarażają swoją aktywnością innych, zmieniając życie rówieśników i otoczenia. Są bohaterami emeryckiej codzienności, wzbudzając powszechny podziw i szacunek. Przecierają szlaki rzeszom przyszłych seniorów, pokazując, jak pięknie można żyć, mając ... dziesiąt lat.
- 2008
Projekt unijny, w którym w latach 2008-2015 przeszklono ponad 10 000 pracowników, w tym z realizacji projektów systemowych PO KL, które w tym czasie były prowadzone we wszystkich powiatach i większości gmin. Obok szkoleń z realizacji i rozliczania projektów prowadzono szkolenia branżowe, w tym kompleksowe kursy, jak „Praca socjalna z rodziną wieloproblemową”, który trwał aż 173 godziny. W projekcie uruchomiono Regionalną Platformę Współpracy - w latach 2013-2015 zorganizowano 86 spotkań 11 grup tematycznych. Organizowano indywidualne, szyte na miarę doradztwo – osobiste, telefoniczne, on-line, ale zespół wyjazdowy docierał też do siedzib uczestników projektu. Były studia podyplomowe, były specjalizacje pracowników socjalnych - I i II stopnia. Zrealizowano cztery kampanie społeczne, a dwie zostały uznane za najlepsze w Polsce - Wiekowe Zajawkowe i Rozmówki Polsko-Polskie. To kolejny czas tak dużej integracji kadr wokół małopolskiego ROPS.
- 2009
Realizujemy już trzy unijne projekty – Szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej; Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej; Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej – wszystkie współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VII - Promocja integracji społecznej. Były efekty. Przykładowo w projekcie Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej objęto wsparciem 1 821 osób oraz 245 podmiotów ekonomii społecznej. Powstało blisko 300 nowych stabilnych i dobrej jakości miejsc pracy w 46 spółdzielniach socjalnych dla osób najsłabiej radzących sobie na rynku pracy. Dzięki projektowi liczba spółdzielni socjalnych w Małopolsce uległa podwojeniu. Wszystkie trzy projekty zostały nagrodzone.
- 2010
Internetowy Obserwator Statystyk Społecznych to interaktywna, internetowa baza danych. Ma za zadanie ułatwić monitoring sytuacji społecznej w województwie i pozwolić na jej szybką i sprawną diagnozę. W celu podniesienia czytelności gromadzonych informacji, zdecydowano się na różnorodną ich prezentację. Wybraną statystkę można przeanalizować przy pomocy samogenerującej się mapy, tabeli i wykresu. Serwis umożliwia także analizę danych na przestrzeni lat – tzw. analizę trendów, a także wygenerowanie statystycznego portretu gminy czy powiatu. Serwis do dziś jest prowadzony wspólnie przez ROPS i Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie. Uwaga! w serwisie są aktualne dane.
- 2011
Od 2011 roku prowadzona jest Akcja „Miejsce Przyjazne Seniorom”, oparta o zawarte w tym roku porozumienie o współpracy pomiędzy Samorządem Województwa Małopolskiego a Gminą Miejską Kraków. Do tej pory, w 8 edycjach akcji, przyznano 157 certyfikatów i 62 wyróżnienia (ponad 80 różnych miejsc w Krakowie zostało opatrzonych certyfikatem „Miejsce Przyjazne Seniorom”). Wśród miejsc oznaczonych certyfikatem znajdują się liczne biblioteki, muzea, kina i domy kultury, ale są także kawiarnie, firmy działające w branży medycznej, obiekty rekreacji ruchowej (baseny, kluby fitness), MPK.
- 2012
Projekt zrealizowany przez ROPS w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Szwajcarskie pieniądze przeznaczono na waloryzację bazy infrastrukturalnej małopolskich domów pomocy społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych, doposażenie w sprzęt, szkolenia dla personelu. Realizacja „Szwajcara”, była wykorzystaniem unikalnej możliwości pozyskania środków na inwestycje. Dzięki pieniądzom przeznaczonym dla małopolskich jednostek, budżet ROPS osiągnął w 2014 r. rekordową wartość w całej 20-letniej historii Ośrodka – blisko 27 mln. Podsumowując „Szwajcara” zapytaliśmy biorących w nim udział, co byłoby „Gdy projekt nie był realizowany”?: „(…) rozszerzenie usług do obecnego poziomu byłoby luksusem, na który beneficjent, bez możliwości skorzystania z programu SPPW, raczej nie mógłby sobie pozwolić”.
- 2013
Przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nałożyły na samorząd województwa realizację nowego zadania zleconego z zakresu administracji rządowej w zakresie organizowania i prowadzenia ośrodków adopcyjnych od dnia 01.01.2012 r. W związku z powierzeniem nowego zadania Samorząd Województwa Małopolskiego utworzył Małopolski Ośrodek Adopcyjny w strukturze Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie, a następnie w wyniku reorganizacji, od 1 stycznia 2013 r., MOA rozpoczął działalność w nowej siedzibie - w Nowym Sączu przy ul. Podhalańskiej. Chcesz kochać i być kochanym – adoptuj!
- 2014
Projekt Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej realizowany przez ROPS otrzymał wyróżnienie specjalne w ogólnopolskim konkursie „Dobre Praktyki EFS 2014”, a tym samym tytuł „Najlepsza inwestycja w człowieka”. Brano pod uwagę: dobór grupy docelowej, kompleksowość zaoferowanego wsparcia, efekty realizacji projektu i ich trwałość oraz stopień osiągnięcia wymiernych korzyści grupy docelowej. Nieoficjalnie, ktoś z kręgów ministerialnych powiedział nam po lekturze aplikacji ROPS – tak powinno się wydawać unijne pieniądze.
- 2015
Zarząd Województwa Małopolskiego Uchwałą nr 1410 (numer, to nie przypadek, nie było łatwo, ale zwyciężyliśmy) przyjmuje Program Strategiczny Włączenie Społeczne na lata 2015-2020 – strategię wojewódzką w zakresie polityki społecznej. Cóż w tym takiego wyjątkowego? Pierwszy dokument o tak operacyjnym charakterze, typował przedsięwzięcia do sfinansowania ze środków unijnych będących w dyspozycji regionu, zawiera 5 modeli usług. I system działa. Z dotychczasowych konkursów RPO WM 2014-2020 powstać ma np. 30 nowych placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób starszych i 24 centra wsparcia opiekunów rodzinnych. Przewiduje się 50 nowych placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży. A planowane są kolejne konkursy, co daje szansę na skokową zmianę w dostępie Małopolan do takich usług.
- 2016
Projekt realizowany przez ROPS został laureatem prestiżowego europejskiego konkursu RegioStars 2016 w kategorii „Wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu”. Konkurs organizowany jest przez Dyrekcję Generalną Komisji Europejskiej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej. Wybór laureatów nastąpił w oparciu o cztery najważniejsze kryteria: innowacyjność, wpływ na gospodarkę i społeczeństwo, zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz współpracę partnerską. W konkursie wzięły udział 104 projekty, rywalizujące w 5 kategoriach. Do Brukseli na uroczystość wręczenia nagród pojechał cały zespół projektowy.
- 2017
2017 rok upłynął pod hasłem innowacji społecznych. Piętnastu Innowatorów z pierwszej tury konkursu unijnego projektu „Małopolski Inkubator Innowacji Społecznych”, koordynowanego przez ROPS rozpoczęło realizację swoich pomysłów na nowe, lepsze usługi, mające zapewnić pomoc i wsparcie dla osób zależnych. Był to też okres poszukiwania idealnego przepisu na nowatorski pomysł. Tak w najprostszych słowach określiliśmy receptę: znajomość potrzeb, często poparta własnymi doświadczeniami, wykorzystanie dostępnych zasobów, spora dawka kreatywności i szczypta odwagi.
- 2018
Ogłoszono pierwszy nabór rodziców do projektu, jest ogromne zainteresowanie, zarejestrowano 522 wnioski o przyznanie wsparcia na dofinansowanie kosztów zatrudnienia Niani dla Rodzica Dziecka w wieku do lat 3. Zakwalifikowano do projektu 216 osób. Rozpoczęto procedurę podpisywania z Wnioskodawcami Promes przyznania Grantu oraz Umów o powierzenie Grantu. Oj dzieje się…
- 2019
Przed nami… V (D)ROPS – spotkania dzieci pracowników na zakończenie lata, organizowane przez nas od 2015 roku. Tym razem tematem przewodnim będzie… KOSMOS (czyli jak wyżej? :-))